ผู้ที่สนใจลงทุนใน "หุ้น" โดยเฉพาะ "หุ้น IPO" เริ่มต้นอาจจะงงเล็กน้อย เมื่อเห็นศัพท์เทคนิคบางคำ
บทความนี้ จึงขอพาทุกท่านไปรู้จัก 10 คำศัพท์หุ้น IPO ที่ได้ยินอยู่บ่อย ๆ มีคำอะไรบ้าง ไปดูกันเลย
1. IPO
- IPO ย่อมาจาก Initial Public Offering คือ การเสนอขายหุ้นแก่ประชาชนทั่วไปเป็นครั้งแรก
2. Underwriter
- Underwriter หรือ ผู้จัดจำหน่ายหลักทรัพย์ คือ บริษัทหลักทรัพย์ที่ทำหน้าที่รับจองและจัดสรรหุ้นให้ประชาชนที่มาจองซื้อหุ้น IPO
3. Filing
- ไฟลิ่ง หรือ หนังสือชี้ชวน ซึ่งจะบอกรายละเอียดที่สำคัญของหุ้นให้ผู้ลงทุนศึกษาก่อนตัดสินใจซื้อหุ้น IPO เช่น ข้อมูลบริษัท รายละเอียดการจองหุ้น
4. Scrip vs Scripless
- Scrip คือ ใบหุ้น เป็นหนึ่งในวิธีเลือกรับหุ้น IPO หากเลือกรับวิธีนี้ ใบหุ้นจะถูกจัดส่งทางไปรษณีย์ โดยผู้ลงทุนต้องระบุที่อยู่ในการจัดส่งที่ชัดเจน การซื้อขายจะทำกันเองระหว่างผู้ซื้อ (ผู้รับโอน) และผู้ขาย (ผู้โอน) โดยการลงชื่อผู้โอน และผู้รับโอนด้านหลังใบหุ้นนั้น
- Scripless คือ เป็นหนึ่งในวิธีเลือกรับหุ้น IPO โดยเป็นการถือครองหลักทรัพย์ในรูปแบบที่ไม่มีใบหุ้น ช่วยลดความสูญหาย ชำรุด หรือถูกปลอมแปลงใบหุ้น ยอดหุ้นของผู้ฝากจะถูกบันทึกและเก็บรักษาในระบบงานที่มีความปลอดภัยสูงและมีประสิทธิภาพโดยศูนย์รับฝากหลักทรัพย์ (TSD)
นอกจากนี้ ผู้ลงทุนสามารถนำใบหุ้นมาฝากในระบบ Scripless ได้โดยผ่านบัญชีของบริษัทผู้ออกหลักทรัพย์หรือบริษัทจดทะเบียน ซึ่งผู้ลงทุนจะได้รับใบยืนยันการถือหลักทรัพย์แทนใบหุ้น
ผู้ที่ยังไม่มีบัญชีซื้อขายหลักทรัพย์สามารถเลือกรับหุ้นได้ทั้งวิธีรับใบหุ้น (Scrip) และวิธีไร้ใบหุ้น (scripless) ซึ่งผู้ลงทุนจะสามารถรับหุ้น IPO เข้าพอร์ตได้หลังจากเปิดบัญชีซื้อขายหลักทรัพย์กับบริษัทหลักทรัพย์ก่อน
5. TSD
- ศูนย์รับฝากหลักทรัพย์ หรือ Thailand Securities Depository (TSD) เป็นศูนย์กลางในการรับฝากหลักทรัพย์ด้วยระบบไร้ใบหลักทรัพย์ (Scripless) มีฐานะเป็นผู้รับโอนหลักทรัพย์จากผู้ลงทุนที่นำหลักทรัพย์มาฝากเข้าบัญชีบริษัทหลักทรัพย์ที่เป็นสมาชิกตามที่ผู้ลงทุนเป็นผู้กำหนด หรือบัญชีบริษัทผู้ออกหลักทรัพย์ (บัญชี 600) โดย TSD จะนำรายชื่อผู้มีสิทธิรับสิทธิประโยชน์ให้นายทะเบียนหลักทรัพย์ เพื่อจัดส่งต่อไปยังบริษัทผู้ออกหลักทรัพย์ในวันปิดสมุดทะเบียนต่อไป
6. บัญชี 600
- บัญชี 600 คือ บัญชีบริษัทผู้ออกหลักทรัพย์ เป็นบัญชีที่ให้ผู้ลงทุนฝากหุ้นไว้กับศูนย์รับฝากหลักทรัพย์ (TSD) กรณีที่ไม่ต้องการถือใบหุ้นและยังไม่มีพอร์ตลงทุน
7. P/E ratio
- พี/อี เรโช หรือ Price to Earnings Ratio คือ การนำราคาหุ้นในตลาดปัจจุบัน (กรณีของหุ้น IPO คือราคาเสนอขายหุ้น IPO) หารด้วยกำไรสุทธิต่อหุ้น เพื่อดูว่าราคาที่ซื้อขายปัจจุบันสูงกว่ากำไรของบริษัทไปกี่เท่า ซึ่งเป็นวิธีที่ผู้ออกนิยมในการกำหนดราคาหุ้น IPO ผู้ลงทุนควรเทียบ P/E ของหุ้น IPO ว่ามีอัตราส่วนที่สูงหรือไม่ควรกับ P/E ของอุตสาหกรรม ค่าเฉลี่ยของตลาด หรือ P/E ของหุ้นที่มีธุรกิจคล้ายกัน อย่างไรก็ดี P/E เป็นเพียงปัจจัยหนึ่งเท่านั้น ผู้ลงทุนควรดูปัจจัยอื่น ๆ เช่น แนวโน้มธุรกิจ ความเสี่ยงของธุรกิจประกอบการตัดสินใจด้วย
8. Small Lot First
- คือ การจัดสรรหุ้น IPO ให้ผู้จองซื้อในรอบแรกด้วยจำนวนจองซื้อขั้นต่ำอย่างเท่าเทียมกัน หากหุ้น IPO ยังเหลืออยู่ ผู้จัดจำหน่ายหลักทรัพย์จะจัดสรรหุ้นเพิ่มต่อเป็นรอบ ๆ จำนวนที่เพิ่มแต่ละรอบจะเป็นไปตามที่ผู้จัดจำหน่ายกำหนดไว้ในหนังสือชี้ชวน หากรอบสุดท้ายมีไม่เพียงพอ จะจัดสรรแบบสุ่มด้วยระบบคอมพิวเตอร์ การจัดสรรหุ้นแบบ Small Lot First จะดำเนินการตามแนวทางที่ระบุไว้ในหนังสือชี้ชวน
9. Greenshoe Option
- คือ เครื่องมือที่ช่วยลดความผันผวนของราคาหุ้น IPO ในช่วงแรกที่เริ่มซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์จากการจัดสรรหุ้นเกินกว่าจำนวนที่จัดจำหน่าย โดยผู้จัดจำหน่ายต้องซื้อหุ้นคืนภายใน 30 วัน นับจากวันที่เข้าซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์
(ดูรายละเอียดเพิ่มเกี่ยวกับ Greenshoe Option : คลิกที่นี่ )
10. First Trading Day
ผู้ลงทุนสามารถศึกษาข้อมูลลงทุน เพื่อเตรียมความพร้อมก่อนลงทุน ได้ที่เว็บไซต์ www.smarttoinvest.com และสามารถเช็กผู้ประกอบการที่ได้รับอนุญาตจาก ก.ล.ต. ได้ที่แอปพลิเคชัน SEC Check First